نصب لاتک
لاتک چیست؟
تِک که در متن ساده به صورت TeX نوشته میشود، سیستم حروفچینی است که توسط دونالد کنوث ایجاد شدهاست. در کنار زبان برنامهنویسی متافونت برای توصیف(ایجاد) قلمهای کامپیوتری، و با خانوادهٔ قلمهای Computer Modern، با دو هدف اساسی طراحی شدهاست: اول اینکه هر کسی بتواند با تلاشی محدود و منطقی کتابهایی با کیفیت عالی تولید کند، و دیگر این که سیستمی ایجاد کند که بر روی کامپیوترهای مختلف نتایج یکسان تولید نماید. تک رایگان است و در محیطهای آکادمیک، به خصوص در ریاضیات، فیزیک، علوم کامپیوترو جامعهٔ مهندسین شهرت و استفادهٔ زیادی دارد. تک، به صورت گستردهای جایگزین troff، دیگر نرمافزار حروفچینی در محیط یونیکس شدهاست. تک معمولاً بهترین راه حروفچینی فرمولهای پیچیدهٔ ریاضی به شمار میرود، اما به خصوص در قالب (لاتک)LaTeX و دیگر بستهها و الگوها، اکنون برای مقاصد بسیار متنوعی در حروفچینی استفاده میشود.
لاتک (/ˈlɑ:tɛk/) یا لاتخ (/ˈlɑ:tɛx/) که در یک متن ساده به صورت LATEX نوشته میشود، یک سیستم آمادهسازی نوشتاری برای برنامهٔ حروفچین تِک (TeX) است. لاتک ویژگیهای برنامهپذیر نشر رومیزی و همچنین ابزارهایی گسترده را برای خودکار کردن بیشتر جنبههای حروفچینی و نشر رومیزی (desktop)، اعم از شمارش ارجاعات میان منابع گوناگون (cross referencing)، جداول ونمودارها، طرحبندی صفحات (page layout)، کتابنامههاو بسیار چیزهای دیگر ارائه میدهد. لاتک ابتدا در سال ۱۹۸۴ توسط لسلی لامپورت نوشته شد و تا کنون تبدیل به روش مسلطی برای استفاده از تکس _ که هم اکنون دیگر افراد آن را به صورت متن خالی (plain tex) نمینویسند _ شده است. نسخهٔ کنونی LaTeX2e است.
لاتک (LaTeX) معمولاً به صورت لِیتِخ یا لاتِخ تلفظ میشود که در آن X صدای خ فارسی را میدهد زیرا نام TeX از واژه یونانی τεχνη (تِخنی به معنی هنر و مهارت) گرفته شده است. گرچه مخترع سازندهٔ تک، دونالد کنوت شخصاً تلفظ “tech” (تِخ) را استفاده میکند، ولی لامپورت گفته است که ” او هیچ تلفظ خاصی را برای LaTeX ترجیح نمیدهد یا بد نمیداند. نام لاتک بطور معمول با حروفچینی مخصوصی که در لوگوی این صفحه نشان دادهشده، چاپ میشود.
طریقه دانلود و نصب لاتک
برای تایپ متون فارسی یا انگلیسی ریاضی (پایان نامه یا مقاله یا نمونه سوال) می توان از لاتک(زی پرشین) استفاده کرد.
یادگیری لاتک(زی پرشین) بسیار راحته و در عرض چندروز شیفته قدرت مانور آن در فرمولهای ریاضی خواهید شد.
? قبل از هرچیز شما باید سه کار انجام بدید.
۱ دانلود و نصب تک لایو.
۲ دانلود و نصب ویرایشگر .
۳ کپی فونتهای فارسی یونیکد در پوشه فونت ویندوزتون.
برای تایپ متون فارسی هرسه مورد ۱و۲و۳ رو باید انجام بدید. اما برای تایپ متون انگلیسی تنها مورد ۱ کفایت میکند. نصب ویرایشگر کارآمدتر نیز مفید خواهد بود.
۱ دانلود و نصب توزیع تک لایو (Texlive)
از طریق لینک زیر فایل iso را دانلود کنید که تاریخ آپدیتش در همون صفحه آمده است. بعد از دانلود فایل ایزو بوسیله نرم افزارهای Nero یا Alcohol یا Clone روی دیودی رایتش کنید. این روش کم دردسرتره.
حجم دانلود حدود ۳ گیگابایت هست.
http://www.ctan.org/tex-archive/systems/texlive/Images
۲ دانلود و نصب ویرایشگر :
بعد از نصب تک لایو بصورت پیشفرض ویرایشگر دوجهته TeXworks نیز نصب میشه و عملا میشه با همین ویرایشگر فارسی یا انگلیسی تایپ کرد اما برای تازه کارها بهتره از یک ویرایشگر با امکانات بیشتری استفاده نمود. در واقع ویرایشگری که بیشتر نمادها رو داشته باشه تا مجبور به حفظ دستورات نباشیم.
?ویرایشگر خوب برای فارسی نویسی:
?ویرایشگر دوجهته بیدی تک میکر :
این ویرایشگر دوجهته رو میتونید از لینک زیر دانلود کنید و در هنگام نصب همه گزینه ها رو تایید بزنید.
https://bitbucket.org/srazi/biditexmaker3/downloads/bidiTeXmaker-2013r6_msvc-installer.exe
?ویرایشگر دو جهته تک استودیو(Tex Studio):
این ویرایشگر رایگان و قدرتمند با قابلیت تایپ فارسی و انگلیسی رو میتونید از لینک زیر دانلود کنید.
http://www.texstudio.org/
?ویرایشگر خوب برای نوشتن متون انگلیسی:
?ویرایشگر غیررایگان وین ادیت:
ویرایشگر winedit یک برنامه قدرتمند و چند منظوره ویرایشگر متن برای ویندوز است که استعداد فوق العاده در ایجاد اسناد متنی و latex و غیره را دارد.
۳ دانلود فونتهای یونیکد فارسی برای زی پرشین:
فونت های یونیکد لازم رو از لینک زیر دانلود کنید و از حالت فشرده اکسترکت کنید و در پوشه فونت ویندوز خود کپی کنید.
http://www.mediafire.com/?j4i4jljbllysvp9
▫️یک نکته مهم اینه که پوشه ای که فایل تک تون خودتون رو توش کپی میکنید نباید فارسی باشه یا توش فاصله یا پرانتز و… باشه.یه اسم لاتین واسش بذارید مثلا اسم خودتون.